Ujedinili se Bunjevci!

  Tri bunjevačke grupacije, „Bunjevačka narodna koalicija” (koju čine „Bunjevačka narodna lista”, „Savez bačkih Bunjevaca” i „Bunjevci za Bunjevce”), „Sad i uvik samo Bunjevci” i „Jugoslovenski Bunjevci” potpisali su u ponediljak, 20. juna, koalicioni sporazum, kojim je konačno postignuto jedinstvo med Bunjevcima.

     Podsitićemo, prija tačno godinu dana Bunjevci su dobili svoj nov Nacionalni savit, nakon izbora na kojima su učestvovali pridstavnici sedam lista. Podile med Bunjevcima u to vrime su privaziđene izborom „neutralnog” Blaška Gabrića za pridsidnika BNS-a. Kako je i sam Gabrić istako, nakon godinu dana je došlo vrime da se napravi rezime urađenog, te da on mož bit ponosan na to što se do sad uradilo.

– Želim pozvat sve Bunjevce da se ne dile, nego nek zajedno vladaje. Za godinu dana rada sam se vodio upravo tom politikom, pridstavnike svi sedam lista sam uvirio da je jedinstvo važnije od svega. Naravno, bilo je nesporazuma, varnica, tribalo je usaglasit stavove, al smo na kraju sve odluke doneli velikom većinom. Moramo se ujedinit, sad nam pridstoje veliki poslovi, prija svega na popisu stanovništva – kazo je Gabrić.

   Kako je Gabrić istako, on se povlači s pozicije pridsidnika BNS-a, a priostali mandat će, prema dogovoru, podilit nosioci dvi glavne grupacije, Branko Pokornić („Bunjevačka narodna lista”) i mr Suzana Kujundžić Ostojić („Sad i uvik – samo Bujnevci”). Do kraja mandata ovog Nacionalnog savita ostalo je, dakle, još tri godine, al i kako su istakli Pokornić i Kujundžić Ostojić, tušta posla, prija svega na realizaciji strateškog plana aktivnosti za popis stanovništa, razvoja obrazovnog sistema, nastavka aktivnosti na standardizaciji jezika, zaštiti kulture i razvoju novi institucija, te staranju o ostvarivanju prava na finansiranje rada nacionalnog savita i bunjevački institucija.

– Decenijama Bunjevci nisu bili pitani u ovoj varoši, već je pitanje Bunjevaca uvik mećano po strani. Došlo je vrime da se dozovemo pameti, da ujedinimo snage, i da se izborimo za prava koja nam država omogućiva. Moraje pomoć sve bunjevačke institucije jel nam pridstoje veliki poslovi, prija svega na popisu stanovništva. Triba nam 15% upisani Bunjevaca od ukupnog broja upisani stanovnika u Subotici i 5% u Somboru, što neće bit lako ostvarit – istako je Pokornić.

Da će bit više jedinstva u Bunjevačkom nacionalnom savitu, potvrdila je i mr Suzana Kujundžić Ostojić.

– Priuzeli smo veći dio odgovornosti u Savitu u kom smo i do sad radili, al ćemo sad radit daleko ozbiljnije s funkcija koji smo se privatili. Kako bi se obezbedilo i osvarilo sve što je planirano, a otvoreni pitanja koja triba da se završe ima tušta. Razmišljali smo o ovom sporazumu, virujem da nijedan Bunjevac nije izašo na izbore za Nacionalni savit da bi nas biro da se svađamo, već da zajedno radimo. Pratili ste treći „Tandrčkov” rođendan, vidili ste da imamo fenomenalnu dicu, a ona su zaslužila još bolji Nacionalni savit – dodala je mr Kujundžić Ostojić.

Sprovođenje Sporazuma o jedinstvu

   Posli javno potpisanog Sporazuma o jedinstvu Bunjevaca uslidila je 20. juna sedma sidnica Nacionalnog savita bunjevačke nacionalne manjine. Održana je u Bunjevačkoj matici na kojoj je Sporazum sproveden u dilo, u daleko opuštenijoj i prijatnijoj atmosferi nego što je bila konstitutivna, na istom mistu prija godinu dana.

   U skladu sa Sporazumom ostavku je podno pridsidnik BNS-a Blaško Gabrić, koji je naglasio da je razlog promina, kako njegove tako i nikoliko drugi funkcija, sprovođenje Sporazuma. Na misto pridsidnika BNS-a izabran je tajnim glasanjom jednoglasno Branko Pokornić, isprid koalicije „Bunjevačke narodne koalicije” i na ovom mistu će bit godinu i po dana. Na njegovo misto doće mr Suzana Kujundžić Ostojić isprid koalicije „Sad i uvik samo Bunjevci” do kraja mandata ovog BNS-a.

   Na misto drugog potpridsidnika BNS-a izabrana je Marija Šamu iz Sombora isprid koalicije „Sad i uvik samo Bunjevci”, s iste liste na funkciju pridsidnika Izvršnog odbora godinu i po dana vršiće mr Suzana Kujundžić Ostojić. Ostali članovi Izvršnog odbora su: Nevenka Bašić Palković  potpridsidnica, dr Andrija Peić, Aleksandar Matković i Blaško Gabrić. Na mistu prvog potpridsidnika osto je Nikola Babić isprid BNK.

Na misto pridsidnika Odbora za kulturu postavljen je Marko Marjanušić, a u Odbor za obavištavanje Ivan Bošnjak, svi isprid liste „Sad i uvik samo Bunjevci”.

U svim odborima svaka strana ima po svoja dva pridstavnika a misto pridsidnika Odbora i njegovog zaminika pripada različitim stranama.

Na mistima pridsidnika Odbora za obrazovanje ostala je Mirjana Savanov, a Odbor za službenu upotribu jezika vodi i dalje Mirko Bajić.

Na idućoj sidnici BNS-a izvršiće se i izmine članova odbora, Upravnog odbora NIU „Bunjevačkog informativnog centra”, Savita „Bunjevački novina” i „Tandrčka”, Fondacije „Mijo Mandić”.

Isprid novoorganizovanog BNS-a pridstoje tri godine teškog rada i veliki istorijski zadataka koji su se privatili samim ulaskom u BNS. Zajedničko je uvirenje obadvi strane potpisnica Sporazuma da će se ujedinjeni oko nacionalnog interesa Bunjevaca lakše izborit za prava svojeg naroda, koji je i izabro ovaki sastav BNS-a.          

 N. S. i S. K. O.

U subotu 4. juna u organizaciji „Bunjevačkog informativnog centra“, proslavljen je treći rođendan dičijeg lista „Tandrčak“. Više od 200 dice, koja uče bunjevački jezik u škulama, uživalo je u programu nuz dičiji hor „Tandrčak“, mlade somborske tamburaše „Somborske bećare“ i druge učesnike programa.

Dodiljene su nagrade za najbolje radove na temu „Tandrčkov rođendan“.

Nagrade su dobili:

Specijalna nagrada Jelena Bešlić, 5 godina

I razred Staša Bešlić, OŠ „Vuk Karadžić“ - Bajmok

II razred Denis Vukmanov , OŠ „Bosa Milićević“ - Novi Žednik

III razred Viktorija Tuzlak, OŠ „21. oktobar“ - Sombor

IV razred Jelena Malinović, „Sonja Marinković“ - Subotica

Rođendansko slavlje završeno je nuz tortu i dobre tamburaše.

Posli proslave sva dica koja uče bunjevački u škulama bila su na izletu u organizaciji Nacionalnog savita, na Kelebiji u poznatom turističkom centru, nuz druženje, vožnju fijakerima i uživanju u sadržajima koje ovaj centar nudi.

Video zapis o ovom događaju možte pogledat u cilini, a fotografije možte pogledat ovde.

Pored tekućih pitanja na sadnici su razmatrane važne tačke od značaja za položaj i perspektive bunjevačke nacionalne zajednice

-          Stav nacionalnog saveta o organizaciji manifestacije „Dužijanca 2011.“

-          Analiza rada nacionalnog saveta – ciljevi i perspektive

-          Plan aktivnosti povodom popisa stanovništva.

U vezi sa organizacijom „Dužijance 2011.“ ponuđen je materijal za raspravu u kojem se naglašava

„Dužijanca“ jeste izvorni običaj i kulturno nasleđe Bunjevaca.

Poslednjih godina je organizacija „Dužijance“ poveravana  HKC-u  (hrvatski kulturni centar), uz značajan uticaj pojedinih svećenika Katoličke crkve. Manifestacija je imala prohrvatski karakter i javno je promovisana kao manifestacija takozvanih Bunjevaca-Hrvata, otvoreno negirajući pravo Bunjevcima na samobitnost. Korišćena su hrvatska obeležja, hrvatski jezik, uz naglašeno prisustvo hrvatskih i crkvenih zvaničnika, ali onih iz crkvenih krugova koji javno zagovaraju hrvatstvo Bunjevaca. U takvoj organizaciji grad je učestvovao samo kao pokriće i finansijska podrška. U javnosti  je promovisano da je takva manifestacija navodno gradska manifestacija. O svemu, pored nebrojeno primera, najbolje govore i same izjave dosadašnjeg predsednika Organizacionog odbora Dužijance, Davora Dulića, od kojih citiramo:

„ova manifestacija prerasta kapacitete i potrebe ne samo hrvatske zajednice nego i grada Subotice. Organizacijski odbor će stoga u buduće puno energije trošiti na očuvanje hrvatskog identiteta „Dužijance“, kao bi ona ostala u okvirima hrvatske zajednice...“

Nacionalni savet bunjevačke nacionalne manjine, nikada nije sporio mogućnost da Dužijanca, kao izvorni običaj i kulturno nasleđe Bunjevaca, bude osnov za održavanje gradske manifestacije pod nazivom „Dužijanca“, ali čiji bi onda organizator zaista bio grad, uz ravnopravno učešće svih predstavnika nacionalnih zajednica koje u Subotici žive, uz gradska obeležja i obeležja bunjevačke nacionalne zajednice, ili obeležja svih nacionalnih zajednica u Subotici, uz upotrebu bunjevačkog jezika ili pak bunjevačkog, hrvatskog, mađarskog i srpskog jezika ravnopravno.

Dosadašnji način organizacije Dužijance, bio je najblaže rečeno, podsmevanje ovakvim zahtevima i predlozima, a organizacija proslave Dužijance ove godine, koja je dobila jubilarni karakter kao proslava stote „Dužijance“,  poprimila obeležja skandala. Naime, organizacioni odbor zvanično nije bio ni imenovan a samozvani predsednik, javno je nastupao i promovisao organizaciju, sprovodio niz organizacionih radnji za proslavu stote dužijance, a Grad je dodelio sredstva samo jednom učesniku na konkursu za organizaciju i to HKC-u ( konkurs za organizaciju Dužijance na nivou grada je novina i sama činjenica o takvom postupku negira ovogodišnju Dužijancu kao gradsku manifestaciju .. ).Sve je to sa stanovišta interesa bunjevačke nacionalne zajednice nedopustivo.

U raspravi je konstatovano da je u međuvremenu Gradonačelnik Subotice doneo rešenja o imenovanju organizacionog odbora, a da je gradonačelniku, pre nego što je ova sednica održana,  upućen dopis na memorandumu Nacionalnog saveta sa imenima lica iz pojedinih bunjevačkih institucija, a da o tome nisu sva navedena lica konsultovana.

Nakon rasprave jednoglasno su doneti  zaključci:

- Iako je Dužijanca izvorno kulturno nasleđe Bunjevaca Nacionalni savet bunjevačke nacionalne manjine prihvata inicijativu da ona bude Gradska manifestacija.

- Da organizacioni odbor  Dužijance bude sastavljen od predstavnika svih nacionalnih zajednica i većinskog naroda . Da se prikaže kulturna baština svih građana Subotice.

- Zahtevamo javnost rada gradskog organizacionog odbora „Dužijance“pošto se troše budžetska sredstava svih građana Subotice.

- Ukoliko se gradonačelnik ogluši po našem zahtevu, Nacionalni savet bunjevačke nacionalne manjine neće sprečavati učešće bunjevačkih institucija na  proslavi „Dužijance“ ako to žele pod svojim imenom, ali ne pod imenom i pokroviteljstvom Nacionalnog saveta.

-Nacionalni praznik 15. avgust „Dan Dužijance“ Bunjevački nacionalni savet će obeležavati bez obzira na stav gradonačelnika, na dostojanstven i svečan način.

U vezi analize rada nacionalnog saveta – ciljevi i perspektive

Ponuđen je materijal za raspravu od strane Izvršnog odbora u kojem je naznačeno da je u radu Nacionalnog saveta, a isto tako i Izvršnog odbora i sva četiri odbora Nacionalnog saveta, bilo dosta problema.  Da je novo izabranom rukovodstvu Nacionalnog saveta bio potreban izvestan vremenski period da se upozna sa zadacima i odgovornostima kod preuzimanja odgovornih i veoma zahtevnih funkcija. Da prave primopredaje dužnosti između privremenog organa i novog rukovodstva praktično nije ni bilo.  Da novo rukovodstvo nije bilo upoznato sa odlukama ministarstva za ljudska i manjinska prava  o  usvojanju novih pravila i kriterijumi za raspodelu budžedskih sredstava  koji se primenjuju već u 2011. godini a zbog čega su značajno umanjena sredstva za rad Nacionalnog saveta.

Da je stanje po oblastima sledeće:

Službena upotreba jezika i pisma, - objektivno nije se daleko odmaklo od samog početka odnosno konstituisanja odbora za službenu upotrebu jezika i pisma,

oblast kulture,  - prisutni su pokušaji favorizovanja interesa suprostavljenih strana i interesnih grupa bez dovoljno brige i volje za zajedništvo, za uzajamnu pomoć i zajednički nastup sa ozbiljnim projektima na kokursima. Ozbiljno je ugrožen rad i funkcionisanje institucija kulture zbog ograničenih sredstava i ne uvažavanja od strane lokalne samouprave.

oblast obaveštavanja,  - napravljen je značajan pomak u ovoj oblasti kad su u pitanju Bunjevačke novine i podlistak Tandrčak, prisutna je izvesnost da u drugoj polovini godine novine izlaze umesto mesečno–dvonedeljno. Napravljen je novi web sajt di se vidi ogroman napredak, što se tiče elektronskih medija emituje se radio emisija na Bunjevačkom jeziku i na radio Subotici, ali još nismo ostvarili pravo na svoju redakciju.

oblast obrazovanja,  - ovo je svetla tačka novog Nacionalnog saveta i tu je najviše urađeno. U 13 škola  ima 173 učenika od I-IV razreda, koji uče bunjevački govor sa elementima nacionalne kulture. Stvoreni su uslovi za pripremu nastave i od V-VIII razreda i tu ima dosta posla oko pripreme udžbenika kao i animiranje učenika kao i nastavnog osoblja. Realizacija je otežana zbog nedostatka sredstava, te su nam mogućnosti veoma skromne.

Pored navedenih okolnosti, važan usporavajući faktor je umanjen iznos sredstava iz budžeta za 2 miliona dinara. Ukoliko do kraja polugodišta i pored silnih napora i kontakata sa određenim ministarstvima ne iznađemo povoljno rešenje uz primenu sistema pozitivne diskriminacije, bit ćemo prinuđeni da izvršimo korekciju naših strateških ciljeva iz sve četiri oblasti za šta je i zadužen i odgovoran Nacionalni savet.

U raspravi je, pored navedenog,  konstatovano da je bilo niz kontakata i razgovora sa zvaničnicima Republike Srbije, AP Vojvodine i Grada Subotice, ali bez značajnijih efekata. Konstatovano je takođe, da je bez obzira na probleme koji su bili prisutni u toku formiranja  Nacionalnog saveta, rad saveta bio stabilan u ovom periodu, da je bilo značajnih efekata u početnoj fazi rada saveta, naročito na polju medijske prohodnosti i isticanja problema koji prate bunjevačku nacionalnu zajednicu, ali da su gotovo svi problemi i dalje prisutni.

Ukazano je da je neophodno odmah učiniti novi iskorak u organizaciji rada saveta, i u cilju realizacije postavljenih planova i ciljeva, ostvariti potpuno jedinstvo u radu saveta bez obzira na političke i druge razlike,  i da je potrebno odmah izvršiti potrebne izmene u organizaciji i načinu rukovođenja, a saglasno zajedničkom dogovoru svih učesnika u radu saveta.

Pored gore navedenih konstatacija doneti su i sledeći zaključci:

-          Da se novom raspodelom  budžetskih sredstava nalazimo u veoma teškom položaju te da se podneta analiza rada prihvati uz preporuku da se rukovodstvo Nacionalnog saveta još više angažuje i založi kod obezbeđivanja sredstava za redovno funkcionisanje i rad Nacionalnog saveta.

-          Da se sačini novi finansijski plan i da se precizno izračuna sa čime raspolažemo do kraja 2011. godine.

-          Tražiti zaštitu ljudskih i manjinski prava od države svim raspoloživim pravnim sredstvima i na svim nivoima.

U vezi sa planom aktivnosti povodom popisa stanovništva.

Branko Pokornić, predsednik IO i ranije već formirane radne grupe za sprovođenje aktivnosti vezano za popis, podneo je Nacionalnom savetu Elaborat u formi strateškog plana aktivnosti za popis stanovništva u kojem je detaljno opisano kakvo je stanje i šta je potrebno preduzimati kako bi se ostvarili strateški ciljevi, a to je 15% upisanih Bunjevaca u gradu Subotica i 5% upisanih Bunjevaca u Gradu Sombor, na predstojećem popisu stanovništva.

Nakon rasprave i datih sugestija jednoglasno  donet je zaključak:

-          Da se u celosti prihvati strateški plan aktivnosti za popis stanovništva i da se odmah pristupi realizaciji.