ODRŽANA 6.SEDNICA NACIONALNOG SAVETA
BUNJEVAČKE NACIONALNE MANJINE
Pored tekućih pitanja na sadnici su razmatrane važne tačke od značaja za položaj i perspektive bunjevačke nacionalne zajednice
- Stav nacionalnog saveta o organizaciji manifestacije „Dužijanca 2011.“
- Analiza rada nacionalnog saveta – ciljevi i perspektive
- Plan aktivnosti povodom popisa stanovništva.
U vezi sa organizacijom „Dužijance 2011.“ ponuđen je materijal za raspravu u kojem se naglašava
„Dužijanca“ jeste izvorni običaj i kulturno nasleđe Bunjevaca.
Poslednjih godina je organizacija „Dužijance“ poveravana HKC-u (hrvatski kulturni centar), uz značajan uticaj pojedinih svećenika Katoličke crkve. Manifestacija je imala prohrvatski karakter i javno je promovisana kao manifestacija takozvanih Bunjevaca-Hrvata, otvoreno negirajući pravo Bunjevcima na samobitnost. Korišćena su hrvatska obeležja, hrvatski jezik, uz naglašeno prisustvo hrvatskih i crkvenih zvaničnika, ali onih iz crkvenih krugova koji javno zagovaraju hrvatstvo Bunjevaca. U takvoj organizaciji grad je učestvovao samo kao pokriće i finansijska podrška. U javnosti je promovisano da je takva manifestacija navodno gradska manifestacija. O svemu, pored nebrojeno primera, najbolje govore i same izjave dosadašnjeg predsednika Organizacionog odbora Dužijance, Davora Dulića, od kojih citiramo:
„ova manifestacija prerasta kapacitete i potrebe ne samo hrvatske zajednice nego i grada Subotice. Organizacijski odbor će stoga u buduće puno energije trošiti na očuvanje hrvatskog identiteta „Dužijance“, kao bi ona ostala u okvirima hrvatske zajednice...“
Nacionalni savet bunjevačke nacionalne manjine, nikada nije sporio mogućnost da Dužijanca, kao izvorni običaj i kulturno nasleđe Bunjevaca, bude osnov za održavanje gradske manifestacije pod nazivom „Dužijanca“, ali čiji bi onda organizator zaista bio grad, uz ravnopravno učešće svih predstavnika nacionalnih zajednica koje u Subotici žive, uz gradska obeležja i obeležja bunjevačke nacionalne zajednice, ili obeležja svih nacionalnih zajednica u Subotici, uz upotrebu bunjevačkog jezika ili pak bunjevačkog, hrvatskog, mađarskog i srpskog jezika ravnopravno.
Dosadašnji način organizacije Dužijance, bio je najblaže rečeno, podsmevanje ovakvim zahtevima i predlozima, a organizacija proslave Dužijance ove godine, koja je dobila jubilarni karakter kao proslava stote „Dužijance“, poprimila obeležja skandala. Naime, organizacioni odbor zvanično nije bio ni imenovan a samozvani predsednik, javno je nastupao i promovisao organizaciju, sprovodio niz organizacionih radnji za proslavu stote dužijance, a Grad je dodelio sredstva samo jednom učesniku na konkursu za organizaciju i to HKC-u ( konkurs za organizaciju Dužijance na nivou grada je novina i sama činjenica o takvom postupku negira ovogodišnju Dužijancu kao gradsku manifestaciju .. ).Sve je to sa stanovišta interesa bunjevačke nacionalne zajednice nedopustivo.
U raspravi je konstatovano da je u međuvremenu Gradonačelnik Subotice doneo rešenja o imenovanju organizacionog odbora, a da je gradonačelniku, pre nego što je ova sednica održana, upućen dopis na memorandumu Nacionalnog saveta sa imenima lica iz pojedinih bunjevačkih institucija, a da o tome nisu sva navedena lica konsultovana.
Nakon rasprave jednoglasno su doneti zaključci:
- Iako je Dužijanca izvorno kulturno nasleđe Bunjevaca Nacionalni savet bunjevačke nacionalne manjine prihvata inicijativu da ona bude Gradska manifestacija.
- Da organizacioni odbor Dužijance bude sastavljen od predstavnika svih nacionalnih zajednica i većinskog naroda . Da se prikaže kulturna baština svih građana Subotice.
- Zahtevamo javnost rada gradskog organizacionog odbora „Dužijance“pošto se troše budžetska sredstava svih građana Subotice.
- Ukoliko se gradonačelnik ogluši po našem zahtevu, Nacionalni savet bunjevačke nacionalne manjine neće sprečavati učešće bunjevačkih institucija na proslavi „Dužijance“ ako to žele pod svojim imenom, ali ne pod imenom i pokroviteljstvom Nacionalnog saveta.
-Nacionalni praznik 15. avgust „Dan Dužijance“ Bunjevački nacionalni savet će obeležavati bez obzira na stav gradonačelnika, na dostojanstven i svečan način.
U vezi analize rada nacionalnog saveta – ciljevi i perspektive
Ponuđen je materijal za raspravu od strane Izvršnog odbora u kojem je naznačeno da je u radu Nacionalnog saveta, a isto tako i Izvršnog odbora i sva četiri odbora Nacionalnog saveta, bilo dosta problema. Da je novo izabranom rukovodstvu Nacionalnog saveta bio potreban izvestan vremenski period da se upozna sa zadacima i odgovornostima kod preuzimanja odgovornih i veoma zahtevnih funkcija. Da prave primopredaje dužnosti između privremenog organa i novog rukovodstva praktično nije ni bilo. Da novo rukovodstvo nije bilo upoznato sa odlukama ministarstva za ljudska i manjinska prava o usvojanju novih pravila i kriterijumi za raspodelu budžedskih sredstava koji se primenjuju već u 2011. godini a zbog čega su značajno umanjena sredstva za rad Nacionalnog saveta.
Da je stanje po oblastima sledeće:
Službena upotreba jezika i pisma, - objektivno nije se daleko odmaklo od samog početka odnosno konstituisanja odbora za službenu upotrebu jezika i pisma,
oblast kulture, - prisutni su pokušaji favorizovanja interesa suprostavljenih strana i interesnih grupa bez dovoljno brige i volje za zajedništvo, za uzajamnu pomoć i zajednički nastup sa ozbiljnim projektima na kokursima. Ozbiljno je ugrožen rad i funkcionisanje institucija kulture zbog ograničenih sredstava i ne uvažavanja od strane lokalne samouprave.
oblast obaveštavanja, - napravljen je značajan pomak u ovoj oblasti kad su u pitanju Bunjevačke novine i podlistak Tandrčak, prisutna je izvesnost da u drugoj polovini godine novine izlaze umesto mesečno–dvonedeljno. Napravljen je novi web sajt di se vidi ogroman napredak, što se tiče elektronskih medija emituje se radio emisija na Bunjevačkom jeziku i na radio Subotici, ali još nismo ostvarili pravo na svoju redakciju.
oblast obrazovanja, - ovo je svetla tačka novog Nacionalnog saveta i tu je najviše urađeno. U 13 škola ima 173 učenika od I-IV razreda, koji uče bunjevački govor sa elementima nacionalne kulture. Stvoreni su uslovi za pripremu nastave i od V-VIII razreda i tu ima dosta posla oko pripreme udžbenika kao i animiranje učenika kao i nastavnog osoblja. Realizacija je otežana zbog nedostatka sredstava, te su nam mogućnosti veoma skromne.
Pored navedenih okolnosti, važan usporavajući faktor je umanjen iznos sredstava iz budžeta za 2 miliona dinara. Ukoliko do kraja polugodišta i pored silnih napora i kontakata sa određenim ministarstvima ne iznađemo povoljno rešenje uz primenu sistema pozitivne diskriminacije, bit ćemo prinuđeni da izvršimo korekciju naših strateških ciljeva iz sve četiri oblasti za šta je i zadužen i odgovoran Nacionalni savet.
U raspravi je, pored navedenog, konstatovano da je bilo niz kontakata i razgovora sa zvaničnicima Republike Srbije, AP Vojvodine i Grada Subotice, ali bez značajnijih efekata. Konstatovano je takođe, da je bez obzira na probleme koji su bili prisutni u toku formiranja Nacionalnog saveta, rad saveta bio stabilan u ovom periodu, da je bilo značajnih efekata u početnoj fazi rada saveta, naročito na polju medijske prohodnosti i isticanja problema koji prate bunjevačku nacionalnu zajednicu, ali da su gotovo svi problemi i dalje prisutni.
Ukazano je da je neophodno odmah učiniti novi iskorak u organizaciji rada saveta, i u cilju realizacije postavljenih planova i ciljeva, ostvariti potpuno jedinstvo u radu saveta bez obzira na političke i druge razlike, i da je potrebno odmah izvršiti potrebne izmene u organizaciji i načinu rukovođenja, a saglasno zajedničkom dogovoru svih učesnika u radu saveta.
Pored gore navedenih konstatacija doneti su i sledeći zaključci:
- Da se novom raspodelom budžetskih sredstava nalazimo u veoma teškom položaju te da se podneta analiza rada prihvati uz preporuku da se rukovodstvo Nacionalnog saveta još više angažuje i založi kod obezbeđivanja sredstava za redovno funkcionisanje i rad Nacionalnog saveta.
- Da se sačini novi finansijski plan i da se precizno izračuna sa čime raspolažemo do kraja 2011. godine.
- Tražiti zaštitu ljudskih i manjinski prava od države svim raspoloživim pravnim sredstvima i na svim nivoima.
U vezi sa planom aktivnosti povodom popisa stanovništva.
Branko Pokornić, predsednik IO i ranije već formirane radne grupe za sprovođenje aktivnosti vezano za popis, podneo je Nacionalnom savetu Elaborat u formi strateškog plana aktivnosti za popis stanovništva u kojem je detaljno opisano kakvo je stanje i šta je potrebno preduzimati kako bi se ostvarili strateški ciljevi, a to je 15% upisanih Bunjevaca u gradu Subotica i 5% upisanih Bunjevaca u Gradu Sombor, na predstojećem popisu stanovništva.
Nakon rasprave i datih sugestija jednoglasno donet je zaključak:
- Da se u celosti prihvati strateški plan aktivnosti za popis stanovništva i da se odmah pristupi realizaciji.
A